Nivelon II, seigneur de Pierrefonds, ayant désiré confier aux moines de Marmoutier, desservant l'église St-Sulpice du bourg voisin, la chapelle Saint-Mesme érigée en son château, ce dessein éveille les inquiétudes de Lisiard, évêque de Soissons, et de son chapitre, affectés de l'insoumission de certains moines installés dans leur diocèse ; enfin l'abbé Guillaume ayant pris des engagements solennels en présence du prélat et de Thibaud, prieur de St-Martin-des-Champs, obtient la concession longtemps ajournée.

  • B Copie du xviiie s. d'après l'original, aux archives de Marmoutier, coll. Gaignières, ms. lat. 54412 fol. 76-77.
  • a Recueil des chartes et documents de l’abbaye de Saint-Martin des Champs, monastère parisien, éd. Joseph Depoin, Ligugé, 1913-1921.
D'après a.

Notum sit omnibus t. f. q. p. frequenti precum instantia rogatos esse domnum Lisiardum343 episcopum Suessionensem et ejusdem ecclesie clericos ut capella Sancti Maximi in Castello Petrefonte308 sita, monachis Sancti Sulpicii in vico ejudem castelli commorantibus concederetur, hoc fieri deposcente venerabili et religioso patre domno Guillelmo, Majoris monasterii abbate, cujus monachi in supradicto loco inhabitant, et maxime exorante hoc fieri Nivolone predicti castelli domino, eadem capellam eatenus obtinente. Dicebat enim idem castelli dominus hoc ad meliorationem vite sue, quam satis inter discrimina et peccata exercuerat, maxime proficere si eandem capellam eo voto in manus Episcopi recusaret, ut religiose viventibus Deumque timentibus personis ordinaretur. Diu tamen dubitatum est a Suessionensibus clericis illam monachis mancipari, propter insolentiam et arrogantiam quorumdam monachorum circa positorum, qui, velut quadam privilegii libertate nullam pœnam metuentes, et obedire contempnentes, excommunicatos ab Episcopo et clericis suscipere presumunt et, si quando divinum officium pro quorumdam facinoribus in termitti jubetur, indignos quosque, oblationum spe aut quolibet favore ad sacra audienda vel etiam sumenda, irreverenter admittunt. Hujus igitur pessimi exempli timore, dubitatum est diuque dilatum capellam predictam monachis concedi ne et ipsi, contra ecclesie Suessionensis justiciam et ad dampnum ejus, insolenter agerent, excommunicatis et indignis communicando et, contra prohibitionem, divinum officium facere presumendo, precipue illo in castello unde contra Suessionensem ecclesiam violentie et injusticie frequenter erumpere consueverunt. Sed nichil tale hoc metuendum esse domnus abbas predictus venerabilis Guillelmus litteris suis mandavit et postea, in Suessionensicapitulo presens, cum multis religiosis monachis suis, viva voce confirmavit, considentibus domno Lisiardo episcopo et domno Tetbaldo, priore Sancti Martini de Campis, multisque honestis personis. Ibi igitur concessio, talisque constitutio approbata est a predictis patribus et personis, ut monachi in predicta capella manentes, Suessionensi episcopo et capitulo obedientes semper sint hoc modo ut, si quando Suessionensi ecclesia, vel per scriptum vel per certum legatum, eis prohibuerit divinum officium facere, vel ubi ipse dominus castelli fuerit, vel familia ejus, vel quilibet ex castello, vel quemcumque pro injuria ecclesie divinum officium non habere censuerint, diligentes observent eo modo quo eis mandabitur. Quod si mandatum illud violasse aliquis monachorum arguetur, veniat in Suessionense capitulum culpam hanc vel negaturus vel emendaturus, ut servitur Deo obedientia, Aeclesiæ pax et unitas ubique tencatur. At si quis adeo contumax extiterit, ut mandatum non observasse parvipendat, et predicto modo satisfacere contempnat, iste nec apud Abbatem aut Fratres Majoris monasterii refugium aut susceptionem inveniat, donec in predicto capitulo culpam illius inobediente aut excuset aut emendet. In hoc autem constitutione pariter collaudatum est ut, quoniam omnes Deo servientes tam clerici quam monachi, beneficiis ecclesiasticis et fidelium oblationibus ali habent, ecclesie Suessionensis que tanti boni et aliorum multorum frequenter erga Sancti Martini monachos benigna extiteret, quotannis de eadem capella x solidos accipiat, in anniversario domni Lisiardi episcopi, tam ejus in vita quam post vitam. Hanc autem constitutionem, inter Suessionensem ecclesiam et monachos predictos, ut utrimque certa et inmutata permaneat, placuit cyrographi memoria contineri hoc modo, salvo episcopali et archidiaconali jure.

S. Lisiardi episcopi. S. Bernardi decani. S. Fulconis prepositi. S. Ansculfi archidiaconi. S. Petriarchid. S. Ebaliarchid. S. Hugonis precentoris. S. Hugonis sacerdotis. S. Odonissacerd. S. Johannissacerd. S. Rodbertidiac. S. Gualteridiacon. S. Herbertidiac. S. Laurentiidiac. S. Tetbaldi, Ivonis, Hugonis, Odonis, item Tetbaldi, item Tetbaldi, Ansculfi, item Hugonis, Blihardi, subdiaconorum. S. Ingelbertuli, Leonelli, Ivoli, accolitorum. , data est . Ego Bernardus cancellarius subscripsi.