Aluise, évêque d'Arras, donne à St-Martin-des-Champs et au prieur Thibaud II l'église de Pas-en-Artois, pour être unie au prieuré dont la construction va commencer dans cette paroisse.

  • A Original perdu.
  • B Copie de 1209, Arch. nat., LL 1351, fol. 85', complétée des passages entre crochets, sans indication de collationnemcnt à l'original.
  • C Vidimus de l'Officialité de Paris en 1269 (Catalogue de la collection Joursanvault, nº 1036, t. I, p. 181).
  • D Copie du xve siècle, Arch. nat., LL 1352, fol. 84.
  • E Copie du xvie s., Arch. nat., LL 1353, fol. 100.
  • a Marrier, Monasterii S. M. de Campis historia, p. 352.
  • b Recueil des chartes et documents de l’abbaye de Saint-Martin des Champs, monastère parisien, éd. Joseph Depoin, Ligugé, 1913-1921.
D'après b.

In nomine Patris et Filii et Spiritus sancti. Amen. Quoniam inter omnia veteris ac nove institutionis precepta duo maxime caritatis ubera commendantur, amor videlicet Dei et proximi, ego Aluisus33, Dei gratia Atrebatensis episcopus, ecclesiam Bti Martini de Campis et fratres ejusdem loci maximo semper in Deum et propter Deum diligens et complexus affectu, ecclesiam de Pas cum appendiciis suis acthenus sub manu laica ancillatam, eo qui eam hucusque tenuerat et filiis ejus, canonicis etiam ipsius loci in hoc nobis assensum prebentibus, ad cellam ibi sub jure et ecclesia Sti Martini de Campis construendam et permansuram, Theobaldo venerabilii priori Sti Martini, ejusque successoribus, hujus presentis pagine auctoritate, salvo in omnibus jure et consuetudinibus Atrebatensis episcopi et archidiaconi, ministrorumque ejus, contradimus, et in libertate spiritus deinceps jure perpetuo possidendam, sigilli nostri impressione confirmamus ; eo videlicet tenore ut presbiter parrochialis et ei deinceps successuri, qui a Priore ejusdem loci episcopo presentabuntur, et de manu episcopi curam ibi in populo agendam suscipient, unam de septem prebendis, primam scilicet que evenerit in futurum, perpetua successione obtineant. Presbiter vero interim, donec prebenda aperta sit, de jure parrochiali ibi vivat. Quicquid autem, vel in varia suppellectile, vel in agrorum et reddituum possessione, in vita clericorum ex devotione fidelium predicto loco conferetur, tam hoc quam ceteri ecclesie redditus fraterne inter clericos et monachos, sicut ad prebendas attinet, ex equo dividantur ; nisi quid ab aliquo fidelium specialiter ipsis fratribus denominetur, proprium erit monachorum. Post mortem vero clericorum, presbiter parrochialis in eo statu in quo tunc prebende erunt, suam deinceps, sine participatione succedentis augmenti, obtinebit. Ipso autem presbitero decedente, tam domus ejus cum supellectile quam libri et ornamenta sacerdotalia ad ecclesiam et usum presbiteri substituendi remanebunt. Cetera vero ejus quelibet possessio, tam de mobilibus quam de immobilibus, in jus monachorum transibit. Hoc preterea adicientes sanximus et statuimus, quatinus prior et fratres de Pas ecclesie Bti M. de C. ad quam pertinent, duas uncias auri, unam que est in hieme, et alteram in ejusdem festivitate que est in estate, annuatim persolvant. Volumus etiam et hoc in futurum conservari precipimus, quatinus prout res exterior, Deo largiente, in dies augebitur, ita numerus monachorum Deo servientium pro rerum facultate, ibidem multiplicetur, et sic ad hoc creverit ut, juxta Cluniacensis monasterii constitutionem, ex integro ordo ibidem conservetur. Ut autem hoc libertatis donativum ratum et inconvulsum permaneat, in augmentum firmitatis fideles testes adnotare procuravimus.

Signum domni Hugonis, Atrebatensis archidiaconi. S. donni Roberti, Ostrevadensis archidiaconi. [S. donni Gozuini, Aquicinensis abbatis. S. d. Leonis, abbatis Sti Bertini. S. d. Absalonis, abbatis Sti Amandi. S. d. Hugonis, Hansonensis abbatis. S. d. Liberti, Marcianensis abbatis. S. d. Gileberti, abbatis Sti Nicolai. S. d. Hugonis, abbatis de Monte Sti Eligii. S. d. Ursionis, abbatis Sti Remigii Remensis. S. d. Balduini, abbatis Sti Vincencii Silvanectensis. S. d. Gervasii, abbatis Sti Nicasii de Aridagamantia]171.

Si quis autem in crastinum, hujus nostre institutionis tenorem sciens, contra eam venire, temerare, minuere aut quolibet modo infringere presumpserit, si secundo terciove commo (nitus) non resipuerit et ecclesie Dei satisfecerit, hunc talem presumptorem et sanctorum canonum contemptorem excommunicationis severitati innodatum subicimus.

[Ego Alvisus, Dei miseratione, Atrebatensis episcopus, hoc libertatis donativum relegi, subscripsi † et in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti, propria manu confirmavi.

Actum Atrebati in synodo, in basilica Bte Marie semper Virginis, Domine nostre, . ]172.