In nomine Dei æterni et salvatoris nostri Ihesu Christi, Karlomannus gratia Dei rex.

Quicquid pro utilitate ac necessitate servorum Dei facere contendimus, profuturum nobis ad æternam beatitudinem facilius obtinendam et presentem vitam felicius transigendam procul dubio confidimus. Itaque noverit omnium sanctæ Dei ecclesiæ fidelium nostrorumque, tam presentium quam et futurorum, sollercia, quia venerabilis vir et religiosus abbas Rodulfus monasterii Beati Florentii, una cum monachis inibi Deo militantibus, ad nostram accedens sublimitatem, miserabile auditu, lacrimabili suggestione exposuit mansuetudini nostræ calamitatem prefati monasterii ceteramque miseriam ipsius regionis, pro peccatis nostris, ab inimicis Dei cruentissimis Normannis crudeliter sepius illatam : ita ut eadem provincia, quondam visu pulcherrima, in solitudinis faciem penitus videatur esse redacta ; quare, sicut et aliis incolis quondam illius plagæ, multo magis quoque monachis sepius dicti monasterii, ejusdem religiosi viri abbatis cura providendis, in eodem loco [penitus] exclusa est habitatio. Igitur oravit suppliciter idem venerandus abbas Rodulfus ut, ad suorum refugium monachorum et ad receptionem sacratissimi corporis beati Florentii, concedere sibi dignaremur cellam secus fluvium Ligerim, in pago Biturigo sitam, quæ dicitur Nobiliacus, quemadmodum predecessori illius Didoni, quondam abbati, nos1 fecisse cognoscitur, in qua cella sanctus Gundulfus reverenter colitur humatus : quatinus, a manibus suprascriptorum inimicorum Dei se evasisse exultantes, requiem ibidem de tanta persecutione tandem mereantur, Christo propicio, invenire, et in laude divinæ misericordiæ valeant respirare.

Nos autem, supplicibus ejusdem Rodulfi abbatis monachorumque ejus precibus benignum assensum prebentes, altitudinis nostræ preceptum hoc fieri jussimus, per quod memorata sancti Gundulfi cella2, cum familia utriusque sexus et rerum omnium aliarum plenitudine, sepedicto venerando abbati Rodulfo suisque habendam concedimus atque largimur : videlicet ut, pro nomine Domini et peccatorum nostrorum ablutione, monasterium illud cum omnibus sibi pertinentibus rebus ab eodem Rodulfo reverendo abbate [et] successoribus ejus, secundum regularis institutionis ordinem omnimodis agatur, et sine cujuspiam contradictionis inquietudine regulariter disponatur, ad utilitatem ac necessitatem servorum Dei, nostris futurisque temporibus, secundum sacræ institutionis normam sancti Benedicti ibidem Domino servientium atque famulantium.

Concedimus quoque supradicto monasterio quatuor naves in omnibus aquis quæ in regno nostro decurrunt, et licentiam navigandi sine nullo inpedimento : ut nullus ministerialis ripaticum nec teloneum accipiat, nec predictum cœnobium pro eis ullo modo pretium persolvat. Volumus denique et, per nostræ auctoritatis preceptum, decernimus atque jubemus ut nullus judex publicus, vel quislibet ex juditiaria potestate, in ecclesias vel ad loca vel agros seu reliquas possessiones memorati monasterii, quas moderno tempore infra dictionem regni nostri juste vel rationabiliter possidet vel quæ deinceps in jure ipsius monasterii voluerit divina pietas augere, ad causas audiendas vel freda aut tributa exigenda aut mansiones aut paratas fatiendas vel fidejussores tollendos, aut homines ejusdem monasterii, tam ingenuos quam servos, super terram ipsius commanentes distringendos, nec ullas redibitiones requirendas nostris et futuris temporibus, ingredi audeat vel ea quæ superius memorata sunt penitus exigere presumat ; sed liceat memorato abbati suisque successoribus res predicti monasterii, sub emunitatis nostræ defensione, quieto ordine possidere.

Placuit namque nostræ celsitudini, regia decernente auctoritate, qualiter constitueremus prefato loco privilegium, per preceptum nostræ auctoritatis, si quid infringere de supradictis quispiam visus fuerit unquam, sexcentorum solidorum inmunitatem rectoribus ejusdem loci exsolvere cogatur. Et quicquid exinde fiscus noster sperare poterat totum, nos, pro æterna remuneratione, prefato monasterio concedimus : ut in alimonia pauperum et stipendia monachorum ibidem Deo famulantium proficiat perhennibus temporibus in augmentum. Et quando quidem, divina vocatione, supradictus abba vel ceteri subsequentes de hac luce migraverint, ipsi monachi ibidem Deo famulantes, per nostram permissionem et consensum, juxta ordinem et regulam beati Benedicti, ex sese licentiam eligendi habeant semper abbatem : quatenus servos Dei qui ibidem Deo famulantur pro avo, patre, pro nobis nostrique generis prosapie atque stabilitate totius regni nostri conservandi jugiter Dominum exorare delectet. Advocatum quem recte elegerint habeant ; et ob remunerationem nostri tortum ei omne dimittimus.

Ut autem nostræ munificentiæ auctoritas firmior habeatur et per futura tempora diligenter conservetur, manu propria subter eam firmavimus et anulo nostro insigniri [jussimus].

Signum Karlomanni gloriosissimi regis.

Nerbertus, notarius, ad vicem Wlfardi recognovit.

Datum nonis junii, anno tercio regni Karlomanni gloriosissimi regis, indictione XIII^a.

Actum apud Pauliacum vicum, feliciter, amen.

Hugo venerabilis abba hoc ambassiavit3.