Charte de l'évêque de Paris approuvant la fondation d'une seconde chapellenie dans
la chapelle des Martyrs, par Hermier et sa femme.
B Copie du xvie siècle sur un cartulaire
de quelques feuillets, où se trouve à la suite une charte de l'official de Paris
de 1306, sur le même objet.
a Recueil des chartes de l'abbaye royale de Montmartre,
éd. Édouard de Barthélémy, Paris, 1883.
D'après a.
Guillelmus permissione divina
Parisiensis episcopus, notum facimus universis tam
presentibus quam futuris, quod coram nobis personaliter constituti, Hermerius de Monte-martirum, scutifer illustrissimi regis Francorum, et
Katherina ejus uxor, videntes et
considerantes Capellaniam Sanctorum Martirum subtus
Montem-martirum in honorem sancti
Dionysii et aliorum martirum ab antiquo fundatam,
propter minus sufficientes redditus tenues et exiles in ipsa Capellania non bene
nec honorifice deserviri, quodque ex eis capellanus dicte capellanie non poterat
commode sustentari, habentes eamdem magne devotionis affectionem, et volentes
propter reverentiam dictorum Sanctorum Martirum divinum
officium augmentari, in augmentum reddituum capellani in dicta capellania
antiquitus instituti, et ad utilitatem et jus ejusdem capellanie dederunt sex
libras parisienses annui et perpetui redditus capiendas in thesauro illustrissimi regis FrancorumParisius annis singulis, terminis infrascriptis : videlicet
medietatem in festo Sanctorum Omnium, et aliam medietatem in
festo Ascensionis Domini super sexdecim libris parisiensibus annui et
perpetui redditus amortizatis ex donatione regis quas habuerunt et habent dicti
conjuges in thesauro predicto, ut dicebant.
— Item asserunt dicti conjuges coram nobis quod ipsi intendentes et
proponentes una cum predicta capellania sic ab ipsis ditata et etiam augmentata,
in eadem capella unum alium capellanum fundare ibidem cum primo Capellano, ut
cultus divinus ibidem solemnius augmentetur ob reverentiam dictorum
beati Dionysii, ejus sociorum et aliorum martirum,
(concesserunt) viginti libras parisienses quas Philippus illustrissimus rex
Francorum nunc regnans dedit et concessit dictis
conjugibus annui et perpetui redditus in thesauro suo parisiensi capiendas annis
singulis amortizatas, terminis infrascriptis ; scilicet, medietatem in festo
Omnium Sanctorum et aliam medietatem in festo Ascensionis
Domini, quas viginti libras parisienses annui et perpetui redditus eisdem
conjugibus datas in thesauro predicto dederunt et in perpetuum concesserunt cuidam
Capellano in dicta capella de novo instruendo secundum formam et modum primi
Capellani ab antiquo in prima Capellania instituti, et tenebuntur bona fide dicti
duo Capellani in dicta capella die qualibet divinum officium celebrare, et in domo
construenda a dictis conjugibus personaliter residere ; quam domum dicti conjuges
promiserunt bona fide edificare et construere eorum propriis sumptibus et expensis
bonam, sufficientem et idoneam.
Et voluerunt dicti conjuges quod si contingeret eos velle edificare quamdam domum
ultra sufficientiam dictorum capellanorum, quod ipsi aut alter eorum superstes,
quamdiu vixerint, possint in eadem habitare et de eadem disponere prout eorum
placuerit voluntati, quamdiu vixerint duntaxat.
Ita tamen quod dicta domus pro eorum usibus propriis construenda ad ecclesiam
monialium de Monte-martirum libere revertatur post decessum
ultimi decedentis.
— Asserunt etiam quod ipsi dederant et concesserant quamdam partem
cujusdam pecie vinee amortizatam que vocatur La Goechière
retro capellam predictam, quam habuerant dicti conjuges a religiosis mulieribus
abbatissa et conventu monasterii Montis-martirum, in
recompensationem cujusdam alterius pecie vinee quam dicti conjuges dudum habebant
et possidebant amortizatam ex eorum proprio conquestu in loco qui dicitur
La Quarrière, contiguam culture
Montis-martirum, quam vineam volunt post edificationem
dictarum domorum et post eorum decessum cedere duntaxat in jus edificii dictorum
capellanorum, hoc pacto quod dicti conjuges et eorum ultimus superstes possint
presentare personam idoneam abbatisse que pro tempore erit, salvo et retento in
omnibus abbatissis Montis-martirum, que pro tempore erint,
omni jure conferendi vel presentandi dictam capellaniam de novo fundatam secundum
modum et formam antique capellanie a dictis abbatissis super jure conferendi vel
presentandi antiquam capellaniam hactenus observatas ; salvo etiam predictis
mulieribus religiosis abbatissis et conventui omni jure dominii, proprietatis,
possessionis, juris, patronatus seu collationis, gardie seu custodie et alterius
juris cujuscumque, que seu quas dicte religiose habent seu habere poterant ante
fundationem nove capellanie in ipsa capella domoque construenda, cum omnibus
pertinentiis ad eamdem.
Que premissa fecerunt dicti conjuges ob remedium animarum suarum parentumque
suorum et omnium aliorum benefactorum, et specialiter ob remedium anime bone
memorie defuncti Philippi regis
Francorum qui decessit in
Arragonia, Marie
quondam ejus uxoris regine, liberorum suorum et
Philippi nunc regnantis, et bone memorie defuncte
Johanne quondam ejus uxoris ac liberorum suorum.
— Et nos predictus G.parisiensis episcopus cupientes divinum officium
augmentari, ut ratum in futurum et stabile perseverent, premissa omnia et singula
laudamus, confirmamus et etiam approbamus, et nostri interpositione decreti
roboramus.
In cujus rei testimonium sigillum nostrum proprium presentibus litteris duximus
apponendum.
Datum et actum Parisius die Veneris post festum beati Dionysii anno Domini
millesimo trecentesimo quinto.