Lettres de la confirmation de la fondation de cette église.

Bulle du pape Alexandre III confirmant les donations faites aux religieuses de Morienval, et qui leur permet, lorsqu'il y aura un interdit général, de célébrer le service divin à voix basse, huis clos et sans sonner les cloches.

  • B Bibl. nat. de France, lat. 9987, fol. 5, n°2.
  • a Cartulaire de l'abbaye de Morienval, éd. Achille Peigné-Delacourt, Senlis, 1876.
D'après a.

Alexander Episcopus servus servorum Dei, dilectis in Christo filiabus Petronille abbatisse Maurianensis vallis ejusdemque sororibus tam presentibus quam futuris regularem vitam professis imperpetuum. Cura nos amovet suscepti regiminis ut omnibus qui sub religionis habitu domino famulantur apostolicum debeamus patrocinium exhibere, scilicet tanto ferventius, nos convenit vobis adesse quanto minus pro fragilitate sexus et assumpte religionis proposito vestra potestis jura tueri. Quapropter dilecte in Christo filie, vestris justis postulationibus clementer annuimus et Ecclesiam vestram in qua dicto estis obsequio mancipate, sub beati Petri et nostra protectione suscipimus et presentis scripti privilegio communimus. In primis si quidem statuentes ut ordo monasticus qui secundum Deum et beati Benedicti regulam in eodem loco noscitur institutus propensus ibidem temporibus inviolabiliter observetur. Propterea quascumque possessiones, quecumque bona eadem ecclesia in presentiarum juste et canonice possidet in futurum concessione pontifioum, largitione regum vel principum, oblatione fidelium, seu aliis justis modis, prestante domino, poterit adipisci, firma vobis et hiis qui post vos successerint et illibata permaneant. In quibus hec propriis duximus exprimenda vocabulis. Locum ipsum in quo prefata Ecclesia sita est cum omnibus pertinentiis suis in episcopatu Suessionensi. Ecclesiam sancti Dionisii cujus habetis personagium, tertiam partem decime ad illam Ecclesiam pertinentis et aliam decimam que dicitur parva decima, et est in culturis comitis et terris censualibus ac sartis que fiunt in nemore Rest, ubi illud nemus est de domanio ecclesie vestre. Nemus, qui sic ad usus vestros, terras arabiles, vincas, prata, molendinum, hospites, mancipia utriusque sexus in nomine, terragium et decimam in villa que dicitur Aquila de terragiis Roberti de Selvai, decem et octo essinos frumenti. In Episcopatu Silvanensi, decimam que dicitur sancti Clementis et sancti Dionisii de Fraisnoy. Molendinum de Gastevosin et totam decimam de terra comitisse in monte Fresnedi, villam Bethencurt ecclesiam cujus personagium habetis decimas terras arabiles molendinum, prata, torcular in villa Brai, campipartem et decimam quos recipitis a sancti monialibus Hedere. Uno anno sex minos frumenti. Alio anno quatuor marchagii. In villa Plailleiaco decimam culturarumque sunt de domanio regis et sexaginta arpentorum terre preter culturas et dimidiam partem decima sartorumque pertinent ad predictam villam. Preterea duos modios annone et unum avene quos vobis abbas Loci Restaurati singulis annis exsolvit. In episcopatu Ambianensi in Pravovillari ecclesiam ejusdem personagium terram arabilem decimam hospites et mancipia in Fransart, Ecclesiam, duas partes decime. In Episcopatu Noviomensi in Fonceaus duas partes decime, hospites, mancipia. Terram arabilem in molendino ejusdem ville singulis annis quatuor modios frumenti. In vivario bis in anno piscationem in Disni ecclesiam personagium, terram ad altare pertinentem decimam in omnibus predictis episcopatibus, libertatem ab exactione pedagii tam ab ecclesia vestra quam asservientibus vestris de hiisque ad victum seu vestimentum pertinent. In Belvacensi similiter apud Cosdunium preterea compositionem inter vos et ecclesiam sancti Framboldi super quibusdam decimis apud Plali de libero et spontaneo assensu pretium (partium) rationabiliter factam et hinc inde susceptam sicut in scriptis autenticis, vestris et ejusdem ecclesie continetur ratam habemus et firmam eamque auctoritate apostolica confirmamus. Sane novalium vestrorumque propriis manibus ant sumptibus colitis sive de nutrimentis vestrorum animalium nullus a vobis presumat decimas exigere. Cum autem generale interdictum terre fuerit, liceat vobis clausis januis exclusis excommunicatis et interdictis, non pulsatis campanis, supressa voce divina officia celebrare. Sepulturam quoque ipsius loci liberam esse decernimus ut eorum devotioni et extreme voluntati qui se illic sepeliri deliberaverint. Nisi forte excommunicati vel interdicti sint, nullus obsistat. Salva tamen justitia illarum ecclesiarum a quibus mortuorum corpora assumuntur. Obeunte vero te nunc ejusdem loci abbatissa vel tuarum qualibet succedentium nulla ibi qualibet subreptionis astucia seu violentia proponatur nisi quanti sorores communi consensu vel sororum pars consilii sanioris secundum Dei timorem et beati Benedicti regulam providerint eligendam. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat prefatam ecclesiam temere pertubare aut ejus possessiones auferre vel ablatas retinere minuere seu quibuslibet vexationibus fatigare scilicet illibata omnia et integra conserventur earum pro quarum gubernatione et sustentatione concessa sunt usibus omnimodis profutura salva sedis apostolicæ auctoritate et diocesani episcopi canonica justitia. Si qua igitur in futurum ecclesiastica secularisve persona hanc nostre constitutionis paginam sciens contra eam venire tenere temptaverit, secundo tertiove commonita, nisi presumptionem suam digna satisfactione correxerit, potestatis honorisque sui dignitate careat reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat atque in extremis examine districte ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco sua jura servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi quatinus et hic fructum bone actionis percipiant et apud districtum judicem premia ejus pacis inveniant. Amen. Datum Anagnie per manum Graciani sancte romane Ecclesie subdiaconi et notarii. . Anno