Lettres de la confirmation de la fondation de cette église.
Bulle du pape Alexandre III confirmant les donations faites aux religieuses de Morienval, et qui leur permet, lorsqu'il y aura un interdit général, de célébrer le service divin à voix basse, huis clos et sans sonner les cloches.
- B Bibl. nat. de France, lat. 9987, fol. 5, n°2.
- a Cartulaire de l'abbaye de Morienval, éd. Achille Peigné-Delacourt, Senlis, 1876.
Alexander Episcopus servus servorum
Dei, dilectis in Christo filiabus Petronille abbatisse
Maurianensis vallis ejusdemque sororibus tam
presentibus quam futuris regularem vitam professis imperpetuum.
Cura nos amovet suscepti regiminis ut omnibus qui sub religionis habitu domino
famulantur apostolicum debeamus patrocinium exhibere, scilicet tanto ferventius,
nos convenit vobis adesse quanto minus pro fragilitate sexus et assumpte
religionis proposito vestra potestis jura tueri.
Quapropter dilecte in Christo filie, vestris justis postulationibus clementer
annuimus et Ecclesiam vestram in qua dicto estis obsequio mancipate, sub beati Petri et nostra
protectione suscipimus et presentis scripti privilegio communimus.
In primis si quidem statuentes ut ordo monasticus qui secundum Deum et beati Benedicti regulam in eodem loco
noscitur institutus propensus ibidem temporibus inviolabiliter observetur.
Propterea quascumque possessiones, quecumque bona eadem ecclesia in presentiarum
juste et canonice possidet in futurum concessione pontifioum, largitione regum vel
principum, oblatione fidelium, seu aliis justis modis, prestante domino, poterit
adipisci, firma vobis et hiis qui post vos successerint et illibata
permaneant.
In quibus hec propriis duximus exprimenda vocabulis.
Locum ipsum in quo prefata Ecclesia sita est cum omnibus pertinentiis suis in
episcopatu Suessionensi.
Ecclesiam sancti Dionisii cujus habetis personagium,
tertiam partem decime ad illam Ecclesiam pertinentis et aliam decimam que dicitur
parva decima, et est in culturis comitis et terris censualibus ac sartis que fiunt
in nemore Rest, ubi illud nemus est de domanio ecclesie
vestre.
Nemus, qui sic ad usus vestros, terras arabiles, vincas, prata, molendinum,
hospites, mancipia utriusque sexus in nomine, terragium et decimam in villa que
dicitur Aquila de terragiis Roberti de
Selvai, decem et octo essinos frumenti.
In Episcopatu Silvanensi, decimam que dicitur
sancti Clementis et sancti Dionisii de
Fraisnoy.
Molendinum de Gastevosin et totam decimam de terra
comitisse in monte Fresnedi, villam
Bethencurt ecclesiam cujus personagium habetis decimas
terras arabiles molendinum, prata, torcular in villa Brai,
campipartem et decimam quos recipitis a sancti monialibus
Hedere.
Uno anno sex minos frumenti.
Alio anno quatuor marchagii.
In villa Plailleiaco decimam culturarumque sunt de domanio
regis et sexaginta arpentorum terre preter culturas et dimidiam partem decima
sartorumque pertinent ad predictam villam.
Preterea duos modios annone et unum avene quos vobis abbas Loci
Restaurati singulis annis exsolvit.
In episcopatu Ambianensi in
Pravovillari ecclesiam ejusdem personagium terram
arabilem decimam hospites et mancipia in Fransart,
Ecclesiam, duas partes decime.
In Episcopatu Noviomensi in
Fonceaus duas partes decime, hospites, mancipia.
Terram arabilem in molendino ejusdem ville singulis annis quatuor
modios frumenti.
In vivario bis in anno piscationem in Disni ecclesiam
personagium, terram ad altare pertinentem decimam in omnibus predictis
episcopatibus, libertatem ab exactione pedagii tam ab ecclesia vestra quam
asservientibus vestris de hiisque ad victum seu vestimentum pertinent.
In Belvacensi similiter apud
Cosdunium preterea compositionem inter vos et ecclesiam
sancti Framboldi super quibusdam decimis apud
Plali de libero et spontaneo assensu pretium (partium)
rationabiliter factam et hinc inde susceptam sicut in scriptis autenticis, vestris
et ejusdem ecclesie continetur ratam habemus et firmam eamque auctoritate
apostolica confirmamus.
Sane novalium vestrorumque propriis manibus ant sumptibus colitis sive de
nutrimentis vestrorum animalium nullus a vobis presumat decimas exigere.
Cum autem generale interdictum terre fuerit, liceat vobis clausis januis exclusis
excommunicatis et interdictis, non pulsatis campanis, supressa voce divina officia
celebrare.
Sepulturam quoque ipsius loci liberam esse decernimus ut eorum devotioni et
extreme voluntati qui se illic sepeliri deliberaverint.
Nisi forte excommunicati vel interdicti sint, nullus obsistat.
Salva tamen justitia illarum ecclesiarum a quibus mortuorum corpora
assumuntur.
Obeunte vero te nunc ejusdem loci abbatissa vel tuarum qualibet succedentium
nulla ibi qualibet subreptionis astucia seu violentia proponatur nisi quanti
sorores communi consensu vel sororum pars consilii sanioris secundum Dei timorem
et beati Benedicti regulam
providerint eligendam.
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat prefatam ecclesiam temere
pertubare aut ejus possessiones auferre vel ablatas retinere minuere seu
quibuslibet vexationibus fatigare scilicet illibata omnia et integra conserventur
earum pro quarum gubernatione et sustentatione concessa sunt usibus
omnimodis profutura salva sedis apostolicæ auctoritate et diocesani episcopi
canonica justitia.
Si qua igitur in futurum ecclesiastica secularisve persona hanc nostre
constitutionis paginam sciens contra eam venire tenere temptaverit, secundo
tertiove commonita, nisi presumptionem suam digna satisfactione correxerit,
potestatis honorisque sui dignitate careat reamque se divino judicio existere de
perpetrata iniquitate cognoscat et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et
Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat atque in
extremis examine districte ultioni subjaceat.
Cunctis autem eidem loco sua jura servantibus sit pax Domini nostri
Jesu Christi quatinus et hic fructum bone actionis
percipiant et apud districtum judicem premia ejus pacis inveniant.
Amen.
Datum Anagnie per manum Graciani sancte romane Ecclesie subdiaconi et
notarii.