Sentence arbitrale de l'abbé de la Cour-Dieu, de Vulgrin, abbé de Saint-Euverte, et de Payen, sous-doyen de Sainte-Croix, relative aux dîmes de vin de Mardié, condamnant les hommes de Mardié à payer au chapitre une dîme annuelle de trois « lagene » par arpent, et 300 livres parisis en deux termes comme indemnité pour le passé.
- A Original sur parchemin. Arch. dép. Loiret, G 347 ; mention Scriptum.
- a Cartulaire de Sainte-Croix d'Orléans (814-1300), éd. Eugène Jarry et Joseph Thillier, Paris, 1906.
Frater Willelmus, Curie
Dei, et Vulgrinus,
Sancti Evurcii Aurelianensis dicti abbates, et P[aganus], subdecanus
Aurelianensis, omnibus presentes
litteras inspecturis salutem in Domino.
Noverint universi quod cum inter viros venerabiles decanum et capitulum
Aurelianense, ex una parte, et homines de
parrochia de Marzeio, ex altera, super decimis vinearum
quas dicti homines habent in parrochia de Marzeio in
decimatione prefati capituli contencio verteretur, a prefatis decano et capitulo
et predictis homnibus in nos abbatem Curie Dei et nos
subdecanum Aurelianensem fuit de dictis decimis, fide ex
parte prenominatorum hominum corporaliter prestita, et pena centum
librarum parisiensium ab utraque parte apposita, datis super hoc fidejussoribus,
compromissum, ita videlicet quod nos statuere teneremur ut de omnibus vineis quas
dicti homines habent in parrochia de Marzeio in decimatione
Sancte Crucis pro quolibet arpento tres lagene
vini vel duodecim denarii, sicut nobis melius placeret, nomine decime
annis singulis imperpetuum Aurelianensi capitulo
solverentur, sepefati insuper homines quandam summam pecunie secundum voluntatem
et beneplacitum nostrum tauxandam prenominato capitulo solvere tenerentur.
Si autem nos duo super predictis concordare non possemus, nobiscum
aliquem tercium eligeremus, et illud quod nobis tribus vel duobus ex nobis
placeret deberet observari.
Si autem in eligendo tercium inveniremur discordes, secundum voluntatem venerabilis viri L[eberti], decani
Aurelianensis, nobis esset tercius
adjungendus.
Nos autem duo, cum super premissis licet in modico primo ad invicem
discordaremus, nobis in dicto arbitrio virum venerabilem Vu[lgrinum], abbatem Sancti Evurcii
Aurelianensis, eoncorditer duximus sociandum.
Nobis igitur tribus voluntate unanimi in eandem sentenciam concordantibus, habito
prudentum consilio, post multam deliberationem super premissis ordinavimus in hunc
modum, ut scilicet pro quolibet arpento prelate decimationis tres
lagene vini boni et laudabilis ac illius et ejusdem vini quod ex eodem arpento
provenerit, de mera gutta, vino adhuc existente in cuva, imperpetuum annis
singulis tempore vindemiarum bona fide nomine decime capitulo
Aurelianensi a predictis hominibus persolvantur, ita eciam
quod, pro illo arpento cujus vinum totum fuerit album, omnes dictas
tres lagenas de eodem vino albo, et pro illo cujus vinum totum fuerit
rubeum de eodem vino rubeo solvere tenebuntur.
Si autem aliquis in eodem arpento vinum album et vinum rubeum habuerit, si totum
album cum rubeo non fuerit permixtum, habita justa moderatione vinee albe et vinee
rubee que in eodem arpento fuerint, dictas tres lagenas de vino rubeo
et de vino albo persolvent.
Si vero totum permixtum fuerit, de eodem vino permixto dicte tres
lagene solventur.
Quod si aliquis in vinea minus habuerit quam unum arpentum, de summa
trium lagenarum subtrahetur secundum quod ei defuerit de arpento.
Statuimus insuper ut sepefati homines prenominatis decano et capitulo trecentas
libras parisiensium ad duos terminos, videlicet centum et
quinquaginta libras usque