Charte d'affranchissement de 265 serfs de Beauce.
- B Copie du XVIe siècle. Arch. dep. du Loiret, suppt du fonds de Sainte-Croix, reg. de Terminiers, fol. 7.
- a Mémoires de la Société archéologique de l'Orléanais, tome XV, p. 443.
- b Cartulaire de Sainte-Croix d'Orléans (814-1300), éd. Eugène Jarry et Joseph Thillier, Paris, 1906.
Universis presentes litteras inspecturis decanus totumque
Aurelianensis ecclesie capitulum salutem
in Domino.
Notum facimus quod cum persone inferius nominate, in terra nostra de
Belsia commorantes, essent homines et femine nostre de
corpore et servilis conditionis, et eedem persone nobis humiliter supplicassent ut
nos ipsas personas et earum filios et filias et omnes heredes quos habent et
legitime de propriis corporibus imposterum procrearent ab omni jugo servitutis et
quatuor denariis capitalibus annui census vel redditus, necnon et
forismaritagio absolvere dignaremur, nos, attendentes multimoda commoditatum
genera tam nostris hominibus et eorum heredibus quam nobis etiam et
ecclesie nostre ex hujusmodi concessione libertatis provenire, ipsas personas
pietatis intuitu et omnes heredes quos nunc habent et quos imposterum de propriis
corporibus legitime procreaverint a jugo servitutis manumictimus et
quatuor denariis capitalibus et forismaritagio in quibus nobis
tenebantur omnino liberavimus sub conditionibus et pactionibus inferius insertis
et adjectis.
De voluntate ipsarum, non tamen causa onerande libertatis talia jura retinuimus
et retinemus in ipsis consentientibus et in heredibus suis et rebus eorumdem, ad
quemcumque locum se transferant, in terra et justicia nostra sitis, videlicet
honorem debitum, reverentiam et ea que solent et debent liberti patronis suis
exhibere.
Item voluerunt et concesserunt predicte persone, nomine suo et nomine heredum
suorum, quod non poterunt intrare aliquod commune nec fieri milites sine licentia
nostra petita prius et obtenta ; et quod homines ecclesie
Aurelianensis justiciabiles nobis per se vel per alium
non trahent ad aliam justiciam quam ad justiciam nostram sive forum nostrum,
quamdiu nos vel mandatum nostrum parati fuerimus eisdem justiciam exhibere ; nec
possessiones quas habent vel habituri sunt in terra nostra vendere poterunt
militibus aut nobilibus personis aut quocumque alio titulo in hujusmodi personas
transferre sine licentia nostra, et propter hoc se et heredes et successores suos
et omnia bona sua presentia et futura pariter obligarunt.
Item actum est et conventum inter nos et predictas personas quod retinuimus et
retinemus in predictis personis et eorum heredibus et successoribus suis tailliam
ad beneplacitum nostrum, dum tamen in terra nostra hostisias vel possessiones
habuerint seu fuerint residentes, non obstante prescriptione longissimi temporis
seu aliquo privilegio indulto sive indulgendo a quocumque.
Item census omnes, quos nobis prius debebant, tenebuntur ipse persone manumisse
et heredes sui sive successores et illi ad quos bona, ratione quorum census nobis
debentur, quocumque titulo devencrint, qui pro tempore fuerint et nobis et successoribus nostris singulis imposterum reddere et solvere.
Insuper redditus omnes videlicet campipartem, decimam numeratam, moutonagium,
frevenagium, pastum, corvagium, cornagium, charragium, relevagia ad placitum,
quando ea contigerit evenire, item galinas, panes