Vidimus de la confirmation faite par le roi Philippe le Hardi de la transaction passée entre le Gruier de la forêt d'Halatte et les Prieurs et Couvents de la Charité-sur-Loire et de Saint-Christophe au sujet de l'usage et du droit de gruerie dans une pièce de bois appelée Li Deffois.

Universis presentes litteras inspecturis, officialis curie Silvanectensis salutem in Domino.

Noverint universi quod nos anno Domini m^occ^olxx^oii^o die lune ante Nativitatem Domini vidimus litteras illustrissimi Philippi, Regis Francorum, sigillatas in hec verba :

Philippus Dei gratia Francorum Rex, notum facimus universis tam presentibus quam futuris, quod nos, litteras Prioris et conventus de Caritate sigillis eorum et Prioris sui Sti Christofori de Halata sigillatas vidimus in hec verba :

Universis presentes litteras inspecturis Frater Milo umilis prior de Caritate totusque ejusdem loci conventus, salutem in Domino. Notum facimus quod cum contentio esset inter Philippum, Dei gratia Regem Francorum illustrem, et Johannem de Plesseyo, gruarium in foresta de Halata, ex una parte, et Petrum, Priorem Sti Christofori et monachos loci ejusdem, qui nobis, Priori de Caritate et conventui subsunt, ex altera, super eo quod Johannes gruarius foreste de Halata filius quondam Domini Petri de Plesseyo, militis, dicebat pro se et domino Rege predicto dictum Priorem Sti Christofori excedere utendo de quodam nemore sito in foresta de Halata, quod nemus vocatur li Deffois Sti Christofori, utendo in eodem nemore alio modo quam debebat ; in quo etiam nemore idem Prior dicebat se habere vivum nemus hac mortuum ad ardendum in Prioratu suo et in membris, et ad edificandum in dicto Prioratu et in domibus pertinentibus ad dictum Prioratum ac ad omnia sibi necessaria faciendum in Prioratu suo et in membris. Item dicebat idem Prior se habere in dicto nemore, qualibet die, unam quadrigam oneratam nemore et quod eam poterat ducere illa die ad unum equum apud Silvanectum et ibi eam vendere totiens quotiens illa quadriga de bosco apud Silvanectum ire poterat et redire illa die. Dictum tamen nemus idem Prior alio modo vendere non poterat, ut dicebatur, ex parte Regis et Gruarii, sine assensu Regis, nec donare, et si illud fortasse de assensu Regis venderet, Rex tertiam partem haberet, Prior vero, duas partes, et Johannes gruarius predictus, vicesimam partem totius pretii, quam capere debebat idem gruarius totaliter et integraliter in parte Prioris, ita tamen quod Rex haberet tertiam partem suam sine diminutione aliqua, et due partes Prioris essent onerate de toto gruagio. Contra dicebat idem Prior quod dicta nemora ad ipsum pertinebant pleno jure, et quod Rex vel gruarius nichil habere debebant in eisdem. Tandem Matheus Dei gratia Sti Dionysii abbas, et Simon de Nigella, miles, locum Domini Regis tenentes, pro Domino Rege et vice ipsius, et Johannes gruarius pro se ex una parte, Prior vero Sti Christofori pro se et prioratu, de assensu et voluntate nostris expressis, quibus subest, ex altera, videns idem Prior et nos quod illud nemus parum utilitatis Domino regi prestabat, quia vendi non consueverat, et Priori ad magnam utilitatem non cedebat usus quem ibi habebat, composuit idem Prior cum Domino abbate et Domino Symone de Nigella locum Domini Regis tenentibus, ac etiam cum gruario supradicto sub hac forma. Videlicet quod dictus Prior habebit imperpetuum quinquaginta quinque arpenta de illo nemore, quod sibi in uno certo loco bornabitur, dum tamen non sit in medio, que poterit vendere quandocumque et quotienscumque voluerit et sibi placuerit, libere et cui voluerit, et in illius vendis, Rex sive gruarius nihil habebunt, neque foreste venditores, et illa dicta quinquaginta quinque arpenta poterit expletare pro sue libitu voluntatis. Item, residuum nemoris predicti vendetur sic quia de triennio in triennium vendentur per Priorem vel per Regem si Prior non velit vendere de illo nemore sexaginta octo arpenta vel circiter. Poterit etiam dictus Prior vendere et tradere dicta sexaginta octo arpenta sicut dictum est, sine Rege et sine grato et assensu venditorum foreste, et in dicta venda, dicti venditores foreste aliquid non habebunt, et teneatur idem Prior denunciare Ballivo vel Preposito Silvanectensi venditionem infra octo dies postquam eam fecerit, et si Rex invenerit infra quadraginta dies computandas a die denunciationis, qui plus velit dare vel carius emere dictum nemus, Ballivus vel Prepositus poterunt, non obstante venditione Prioris, illud nemus vendere et tradere plus offerenti. Quadraginta vero diebus pendentibus, si Ballivus vel Prepositus non invenerint qui plus offerat, termino predicto elapso, venditio Prioris firma remanebit, et in illa venditione ac etiam in guaritatione2, si facta fuerit, sive in manu Ballivi, sive Prepositi, vel etiam in manu Prioris, Rex habebit tertiam partem, Prior vero duas partes, et recipient Ballivus vel Prepositus pro Rege, et Gruarius pro Gruagio suo et Prior pro se Plegios de pretio venditionis quilibet pro parte sua. Prior autem, sive membra Prioratus non habebunt de cetero in nemore quod remanet sibi et Regi, prout dictum est superius, aliquid sive ad ardere, sive ad edificare sive ad alia sibi necessaria facere, neque quadrigam habebit idem Prior quam consueverat ibi habere qualibet die ad unum equum et ducere oneratam nemore apud Silvanectum et ibi eam vendere quotiens per diem ibi ire poterat et redire dicta quadriga. Item in dicto nemore ubi Rex habebit tertiam partem venditionis, Prior vero duas partes, Prior nullum habebit pasturagium donec nemus habebit a tempore abscisionis septem annos. Gruarius vero qui consensit predicte compositioni habebit vicesimum denarium sicut consuevit capere et habere in nemoribus militum et nobilium que sunt in foresta. De justiciis vero, Pasturagio, parnagio3 et garenna nichil est determinatum nisi hoc modo quod Rex, Prior et ejus homines et Gruarius utentur predictis sicut uti consueverunt, quia super hoc non erat aliqua questio mota inter partes. Nos vero, Prior de Caritate et conventus loci ejusdem, et Ego Frater Petrus, Prior Sti Christofori qui compositionem feci, videntes cedere istam compositionem ad utilitatem Prioratus de Sto Christoforo et membrorum dicti Prioratus, consideratis circa hec omnibus et singulis que consideranda erant, habito diligenti tractatu huic compositioni consentimus et volumus quod imperpetuum firma remaneat, et ad eam tenendam nos Domino Regi et Gruario per presentem cartam obligamus, que siquidem carta tribus nostris sigillis est sigillata.

Actum anno Domini m^occ^olxx^o, mense Martio.

Nos vero predictam compositionem et omnia premissa prout superius continentur volumus, concedimus, et rata habemus, et eadem auctoritate regia confirmamus, salvo jure in omnibus alieno. Quod ut ratum et stabile permaneat in futurum, presentibus litteris nostrum fecimus apponi sigillum. Actum Parisiis, anno domini millesimo ducentesimo septuagesimo primo, mense Iunio.