Charte de fondation de l'abbaye de Montmartre par Louis VI.

  • B Arch. nat., LL1030, n°3. Document sur parchemin, portant le chiffre de Louis VI. Le sceau est perdu1, ou n'a peut-être jamais été joint à cette charte.
  • C Autre copie ou vidimus du prévôt, du mardi après la Pentecôte, 1294.
  • a D. Félibien, Histoire de la ville de Paris, tome III, p. 61, avec quelques variantes.
  • b Recueil des chartes de l'abbaye royale de Montmartre, éd. Édouard de Barthélémy, Paris, 1883.
D'après b.

In nomine sancte et individue Trinitatis, amen. Ego Ludovicus Dei misericordia in regem Francorum sublimatus, notum fier volumus cunctis fidelibus tam futuris quam presentibus, quod pro remedio anime mee et predecessorum nostrorum, et prece et consilio karissime uxoris nostre Adelaidis regine, ecclesiam et abbatiam in Monte qui Monsmartirum appellatur, actore Deo, construximus ; cui videlicet ecclesie et sanctimonialibus ibidem Domino famulantibus hec que subscripta sunt, imperpetuum habenda et possidenda, de rebus et possessionibus nostris, annuente Ludovico filio nostro jam in regem sublimato, donamus et concedimus : Villam ante sanctum Clodoaudum sitam que vocatur Mansionillum1, cum omnibus appendiciis suis, vineis, et pratis et nemore ad suos et hominum suorum usus ; molendinum apud Clipiacum2, cum conclusione aque et molitura totius ville ; in civitate Parisius furnum quem ibi proprium habebamus cum omnibus consuetudinibus ; in silva quoque nostra que Vulcenia3 vocatur cotidie vehiculaturam unam mortuorum lignorum eis concessimus ; domum preterea Guerrici, et stationes et fenestras ibi constructas, et ejusdem terre vicariam predictis sanctimonialibus liberam prorsus ab omni consuetudine et quietam perpetuo habenda4 dedimus. Omnibus siquidem innotescere volumus quod Guillelmo Silvanectensi, cujus erat illius terre vicaria, pro eadem vicaria statum unum inter veteres status carnificum et fenestras duas ex alia parte vie Parisius in commutationem donavimus. Eisdem insuper sanctimonialibus dedimus hospites quatuor5 in foro nostro Parisius prorsus liberos ab omni excutione et quietos, et terram quam emi a Teoberto filio Gemardi, que vocatur Puncta6, liberam et quietam ; et piscaturam quam Parisius in Secana habebamus, et terram in insula de Bercilliis7, ab omni consuetudine liberam ; Apud Chelam arpenta pratorum decem ; in pago Silvanectensi apud Braium8 domum unam et vineas quas ibi habebamus, et terram uni carruce sufficientem, ab omni exactione et consuetudine liberam, ita quod de carruca illa aut de aliis, si plures Deo dante carrucas ibi habuerint, nullam campi partem, nullam consuetudinem unquam tribuant. Dedimus etiam illis in pago Stampensi Villam que Tolfolium1 dicitur, cum omnibus appendiciis ; in pago Milledunensi nemus et navem ad ligna per Secanam adducenda ab omni exactione et consuetudine prorsus liberam et quietam ; hospitem quoque unum ab omni exactione, equitatu et tallia liberum, ut annonam earum a Mileduno usque Parisius per Secanam adducat, eo scilicet pacto ut si eis bene non servierit mortuusve fuerit, alius ad hoc opus idoneus eis restituatur ; in pago Gastinensi mansionillos tres cum terra et molendino et ceteris omnibus eorum appendiciis ; quidquid etiam adipisci de feodo nostro poterunt in perpetuum concedinus ; Et Stampis furnum unum quem ibi proprium habebamus cum omnibus consuetudibus ; Apud Pratellum-holdeum2 villam quam ibi edificavimus prorsus liberam cum omnibus appendiciis. Sub silentio autem preterire non volumus quod pro domo Guerrici, quam monachi beati Martini de Campis in manu sua habebant, et pro ecclesia Montismartirum quam ipsi possidebant, nos eisdem monachis ecclesiam beati Dionysii de Carcere3, quam in manu nostra propriam habebamus, cum omnibus ejus appendiciis in commutationem donavimus. Quod ne valeat oblivione deleri, scripto commendavimus, et ne possit a posteris infirmari, sigilli nostri auctoritate et nominus nostri karactere subterfirmavimus. Actum Parisius in palatio nostro publice  ; concedente Ludovico filio nostro jam in regem sublimato  ; Astantibus in palatio nostro quorum nomina subtitulata sunt et signa. — Signum Radulfi Viromandorum comitis et dapiferi nostri, S. Guillelmi buticularii ; S. Hugonis constabularii, S. Hugonis camerarii. Data per manum Stephani cancellarii.