École des chartes » ELEC » Cartulaires d'Île-de-France » Saint Gondon » Cartulaire » Vers 1050

Charte de Lisoy, seigneur de Chaumont sur Loire. Avec l'assentiment de sa femme ainsi que de ses fils, et pour le salut de leurs âmes, il affranchit de son droit de péage audit lieu tout ce qu'y font passer les moines de Saint-Florent, soit par terre, soit par eau. Ceux-ci, reconnaissants, lui donnent un cheval estimé 60 sous.

  • B Bibl. nat. de France, lat. 1930: Livre Noir, fol. 92 (avec la rubrique Dimissio telonei de Calvo Monte).
  • a Cartulaire du prieuré bénédictin de Saint-Gondon-sur-Loire, éd. Paul Marchegay, Les Roches-Baritaud, 1879.
D'après a.

Cum nulli mortalium dies extremus habeatur cognitus, oportet quenque fidelium, quoad potuerit, bonis invigilare operibus quatinus, vocante Domino, obviare valeat securus.

Hujus rei gratia ego Lisoyus, castri quod vocatur Calvus Mons oppidanus1, memor evangelici præcepti quo Dominus dixit : facite vobis amicos de mamona iniquitatis, ut, cum defeceritis, recipiant vos in œterna tabernacula, cupiensque recipi in ipsis tabernaculis, cum a præsenti vita, morte interveniente, defecero, Sancto Florentio et monachis in ejus monasterio Deo militantibus, faventibus conjuge ac filiis meis, omne theloneum sive pedagium quod de quibuslibet rebus eorum per prænominatum castrum conducendis me contingit, pro animæ meæ et conjugis ac filiorum meorum remedio, concedo et in perpetuum donatum esse cupio. Habeant itaque monachi supradicti sancti amodo omnem licentiam omnemque securitatem transmeundi, sive per terram sive per aquam, cum mercibus suis per portum istius castri ; nullus missus noster exactionem ab eis presumat requirere, sive in eundo sive in redeundo ; naves et vehicula eorum necessaria deferentia, nemine impediente seu inquietante, libere pertranseant.

Et quamvis istam donationem, pro animæ meæ emolumento Sancto Florentio contraditam, firmiter atque inconvulse crediderim permansuram, tamen, ut firmior veriorque credatur, noverint omnes mei heredes a jam dictis monachis me unum equum, LX solidis preciatum, suscepisse : ut non solum ad animæ meæ remedium verum etiam ad corporis proficiat talis donatio aliquod adjumentum. Si quis autem ex parentibus sive de heredibus, vel etiam qualiscunque intromissa persona, contra hoc testamentum, quod fieri non credo, aliquid agere vel repetere seu calumniam inferre voluerit, sive etiam contrarius extiterit, coactus potestate judiciaria, mille argenti solidos persolvat, et quod repetit irritum fiat et hec donatio firmissima in perpetuum maneat, ad profectum animæ meæ, beato Florentio pro nobis intercedente. Et ut hæc convenientia certiorem in perpetuum obtineat vigorem, manu propria cum signo sanctæ crucis eam auctorizavi, meorumque fidelium manibus, testimonii causa, tangendam tradidi.

Signum Lisoii †, qui hanc kartam fieri precepit.

Signum Hersendis uxoris ejus2.

Signum Sulpicii filii ejus, atque Hugonis fratris ejus †.

Signum Girardi prepositi. Signum Hervei Ambaciensis. Signum Hudonis. Signum Wathonis. Signum Raginaldi vicarii. Signum Goszelmi camelarii. Signum Hatonis. Signum Raginaldi sacerdotis. Signum Odonis Brise Hasta. Signum Wandeberti. Signum Gauzfridi Inferni.


1 V. Chroniques des comtes d'Anjou, publiées par la Société de l'histoire de France, pages 116, 169 et suivantes.
2 Après ce nom, celui de Hugue et chacun des suivants, il y a une M accompagnée d'un trait. Les derniers mots du texte prouvent que cette abréviation signifie quœ ou qui manu tetigit, ou manu firmavit.