De servientibus. — De juramento episcopi super consuetudinibus servandis. — Quod nulli liceat ire contra privilegia. — Ne servi ecclesie communiam faciant. — De compositione super precariis. — Quod nullus canonicus respondeat coram seculari judice. »
- A Original en parchemin bullé. Arch. dép. Eure-et-Loir, G 375 (ancienne cote : fonds du Chapitre, carton II, GG, 1).
- B Bibl. nat. de France, carton 28: Livre des Privilèges de l'église de Chartres, p. 14; et carton 28 bis, fol. 6 r°.
- a Theodori Penitent., II, 564.
- b Jaffé, Reg. Pont. rom., 902, 10539.
- c Cartulaire de Notre-Dame de Chartres, éd. Eugène de Lépinois et Lucien Merlet, Chartres, 1862.
« Celestinus episcopus, servus
servorum Dei, venerabili fratri archiepiscopo et dilecto filio archidiacono
Senonensi, salutem et apostolicam benedictionem.
Cum dilectis filiis Decano et Capitulo Carnotensis
ecclesie, sentencia que super consuetudinibus et libertatibus ipsius ecclesie, de
burgensibus Carnoti ad eorumdem canonicorum servicium
recipiendis et defendendis, a nobis legitime lata fuerat, et antique et
rationabiles consuetudines ejusdem ecclesie, ad quas observandas venerabilis
frater noster Carnotensis episcopus juramento tenetur,
approbata ipsius juramenti forma, a nobis fuerint plenius confirmate, et eisdem ab
apostolica sede benigne fuerit indultum ut nulli liceat contra privilegia ipsius
ecclesie, nisi super hoc speciale habuerit apostolice sedis mandatum, aliqua
temeritate venire, libera ipsis facultate concessa servos et ancillas suas, qui
contra eos, occasione communie vel cujuscumque rebellionis, venire presumpserint,
ad servicium proprium revocandi, ac compositione que inter ipsos episcopum et
Capitulum ecclesie Carnotensis, super precariis de
Normannia, de Masengeio, de
Ungreio, et de
Alversio et super preposituris de
Nongento, de Fontaneto, de
Amilliaco et de Belsia
amicabiliter intervenerat et fuerat redacta in scriptis, auctoritatis apostolice
munimine confirmata, et eisdem indulto ne, sub seculari judice, nisi in causa
possessionum que seculariter possidentur, vel cum reus exceptiones suas contra eos
sub eis coram quibus convenitur legitime voluerit comprobare, ipsi vel eorum
aliquis respondere cogatur ; ad instantiam dilecti filii nostri
R[adulfi], Carnotensis
canonici1, qui in promovendis negociis
ecclesie sue oportune et importune non destitit laborare, ne que a nobis ipsis
indulta sunt vel nostrarum litterarum munimine roborata, temeritate cujuslibet, in
irritum valeant revocari, per vestre discrecionis studium, ipsi ecclesie voluimus
paterna sollicitudine precavere ; ideoque discretioni vestre, per apostolica
scripta, mandamus quatinus, que premissa sunt facientes auctoritate nostra
irrevocabiliter observari, contradictores, si qui forsitan apparuerint, nisi ad
admonitionem vestram a sua nequitia duxerint desistendum, ecclesiastica
districtione, appellatione postposita, feriatis et faciatis, donec resipuerint, ab
omnibus arctius evitari, nullis litteris obstantibus harum tenore facito, si que
apparuerint a sede apostolica impetrate.
Datum Laterani,