« De pace inter Capitulum et dominum de Insula super territorio de Desconfectura. »
- B Bibl. nat. de France, carton 43: Livre noir, p. XV V°.
- a Cartulaire de Notre-Dame de Chartres, éd. Eugène de Lépinois et Lucien Merlet, Chartres, 1862.
« Ego Robertus, de
Insula dominus, notum facio presentibus et futuris
quod, cum super rebus quibusdam, ad territorium Desconfecture pertinentibus, inter
me et Carnotense Capitulum controversia verteretur,
comperiens quod ecclesiam vexarem indebite, presertim cum res illas super quibus
litigium moveram per lx annos ecclesia possedisset, universa illa in
integrum que in litigium vertebantur, una cum filiis meis
Raginaldo et Goffredo, in
Carnotensi capitulo abjuravi, et quod ab heredibus meis
idipsum ratum haberi facerem juramento firmavi.
Que et ut dilucidius pateant ex ordine enumeranda decrevi.
Canonicus, qui precariam illam, nomine Capituli, possidebit, donationem ecclesie
ejusdem ville, herberiagium, viridarium, nemus domui contiguum, pratum per se
habet, in quibus michi cum eodem non aliquid est commune, nec in hiis que ad manum
devenerint sacerdotis, in minutis scilicet pecudum decimis et oblationibus ; nec
ego aut heredes mei in villa possumus habere herberiagium aut in ea cum expensis
hominum et detrimento jacere.
Grangia vero ad communes recipiendos redditus de communi debet construi, in
expensis canonici et meis aut meorum heredum.
Canonicus in furno furnerium instituit, me irrequisito, sed institutus
fidelitatem michi faciet de jure meo michi, per manum prepositi ejusdem ville,
fideliter persolvendo.
Similiter canonicus in molendino molendinarium instituit, qui michi vel heredibus
meis de conservando jure meo, sicut predixi, fidelitatem
parabit.
De molendini autem proventibus tercia pars erit mea vel meorum heredum, tercia
canonici, tercia prepositi, qui dirutum debet molendinum reficere in nemore et
platea ; et ego et canonicus communiter illi debemus ligna necessaria providere si
in illis nemoribus meis in quibus homines ville suum habent usuarium inveniri non
possint, qui debet etiam suis expensis dirutam stagni reficere calciatam.
Prepositus etiam ville homo est ligius canonici et feodum suum ab eodem habet
integre ; de mea vero portione a me vel heredibus meis tres sextarios
annone et tolidem avene percipiet annuatim, per cujus manum universi ville
recipiuntur redditus, preter illa que ad manum presbyteri deferuntur.
De jure canonici est placita sine me vel meis heredibus tenere et omnes justicias
majores et minores facere per se vel per prepositum ; de forefactis et de
emendatis injuriis, que tamen a canonico non fuerint condonata, ad me vel heredes
meos debet medietas devenire, et omnia forefacta usque ad lx solidos
potest canonicus condonare.
Illa vero que fuerint lx solidorum et amplius sine me non potest
remittere, immo mihi est vel meis heredibus exinde medietas persolvenda ; nec
potest ad recipiendos redditus vel placita tenenda, vel justicias faciendas, nisi
solus institutus prepositus qui homo est solius canonici, et ab ipso solo de hiis
que habet omnibus feodatus ; et nihil nobis debet preter fidelitatem de nostris
redditibus fideliter persolvendis.
Canonicus item et omnes hospites territorii Desconfecture usuarium suum habent in
omnibus nemoribus meis citra Ligerum, preterquam in defenso
Insule et Morenesio, vivum
videlicet nemus ad edificia construenda et mortuum ad ardendum, et pascua ad
animalia omnia, et pecudes, et glandes, et fogeriam.
Porci autem omnes de territorio Desconfecture ab
submonitionem prepositi semel in anno possunt pasnaiari ; et redditus pasnagii
communes sunt per medium canonico et michi, vel meis heredibus.
Si quis vero tantum tres porcos vel pautonzes (sic)
habuerit, pasnagium eorum erit prepositi et servientis de pertico commune ; et in
recognitione usuarii habet serviens de pertico,