« Primo quantum ad Episcopum :

Episcopus non potest excomunicare canonicos clericos chori, familiares eorum seu commensales canonicorum, advocatos nec eorum familiam, nec homines ecclesie nec morantes in Claustro.

Item vero de decano et subdecano ; item archidiaconis.

Item Episcopus confert dignitates et prebendas ecclesie, decanatu excepto, et debet prebendas conferre presens in capitulo1 et presentim, nisi sit extra diocesim pro negotiis ecclesie aut infirmitate sui corporis impeditus ; tenetur tamen Episcopus canonizandum die precedenti presentare seu nominare quatuor personis et in villa pernoctare ; et si propter infirmitatem vel aliam causam legitimam non venerit, committat aliquibus canonicis et non aliis nisi canonicis qui canonizandum presentent quatuor personis die precedenti in domibus suis vel in Ecclesia. Capitulum vero potest dispensare super hoc et gratiam facere ubi et quando voluerit.

Item de collatione dignitatum facienda in capitulo per Episcopum semper fuit observata ista consuetudo usque ad tempora domini R[oberti] de Joigniaco2.

Item Episcopus potest habere sex canonicos qui suis insistendo obsequiis possunt lucrari fructus................

Memoria de obtinentibus dignitates.

Item Episcopus potest dispensare de duobus mensibus.

Item Episcopus non potest nec debet dare prebendas in ecclesia donec numerus xiii^cim canonicorum sacerdotum compleatur..... et abbate Sancti-Johannis minime computatis.

Item Episcopus non potest nec debet denegare licentiam de non residendo in ecclesia alicui beneficiato in sua diocesi residenti obsequiis Capituli vel singulorum canonicorum ; et idem est de canonico in prebenda alterius canonici de familiari suo obtinenti beneficium.

Memoria de pluribus aliis consuetudinibus tangentibus Episcopum, scriptis et allegatis in curia Romana, ratione litis inter dominum R[obertum] Episcopum et decanum et Capitulum.

Item decanus et subdecanus non possunt aliquid saisire seu justiciare in domibus advoatorum, vel in ipsos advoatos aliquam jurisdictionem exercere3.

Item canonicus, facta prima residentia, potest lucrari fructus suos, morando in curia Romana, in peregrinatione vel in scolis, et etiam in villa ubi sunt Predicatores vel aliter Minores et alii Mandicantes studium tenentes, licet non sit civitas vel studium generale.

Item nullus canonicus potest facere stagium suum ubi benefitiatus existit licet sit studium generale, et etiam supposito quod ad ecclesiam illa.....

Item canonicus, facta prima residentia, si post aliqua tempora fuerit foraneus, oportet quod iterato redeat ad Ecclesiam facturus residentiam personalem antequam grossos fructus recipiat.

Item canonicus, facta prima residentia, licet non percipiat grossos fructus, capit in emolumento jurisdictionis et in foranitatibus et inter canonicos distributiones, et etiam habet vocem in collatione Ecclesiarum.

Item canonicus reputatur foraneus qui procuratorem in Capitulo non habet.

Item nullus canonicus percipit Lampredam4 nisi sit presens in capitulo Purificationis et suum primum perfecerit stagium.

Item nullus canonicus tenet juridictionem nisi sit presens.

Item foranei et existentes extra regnum, licet percipiant grossos fructus, non percipiunt in jurisdictione, nec habent vocem in collatione beneficiorum.

Item pertinet ad Capitulum omnimoda jurisdictio advoatorum, clericorum chori et familiarium eorum et commorantium in Claustro.

Item quilibet canonicus habet jurisdictionem familie sue, cujuscumque status sit, et commensalium suorum sine fraude.

Item capicerius habet jurisdictionem omnimodam matriculariorum tam clericorum quam laicorum, excepto quod si delinquant in ecclesia ratione officii sui Capitulum punit eos.

Item capicerius habet jurisdictionem seu custodiam Ecclesie.

Item decanus jurisdictionem et custodiam Claustri a pulsatione prime misse usque post pulsationem ignitegii ; Capitulum vero ab illa hora usque ad aliam.

Item capicerius presentat subdecano ad omnia altaria ecclesie, exceptis altaribus Sancte Anne, Sanctorum Egidii et Luppi ante tabulam, Sancti Juliani et Sancti Gatiani, quorum collatio ad Capitulum pertinet, et excepto altari Sancti Johannis ante fontes, cujus collatio pertinet ad decanum5.

Memoria de questione seu discordia inter Capitulum et capicerium super collatione altarium scilicet Virginum et Angelorum.

Item subdecanus confert altaria ad presentationem capicerii, et tanquam archidiaconus dispensat de non residendo ubi et quando expedit faciendum, exceptis altaribus Capitulo pertinentibus.

Item capicerius confert sex clericis deservientibus ad altare matricularias, et tenentur illi ad dyaconatus ordinem promoveri.

Item confert quatuor matricularias pro duobus laicis in revestuario, et pro duobus aliis qui servare tenentur et ecclesiam custodire, excomunitos foras ejicere et malefactores capere et truannos expellere sicut decet.

Item notandum est quod ad Capitulum pertinet dispensare de non residendo matriculariis clericis, et non capicerio.

Item ad universitatem Capituli solummodo pertinet extra ecclesiam collationes duarum capellaniarum Sancti Nicolai et Sancti Saturnini, verum prebendarii presentant in capitulo ad ecclesias vacantes in prebendis suis, et Capitulum confert per inclinationem ante et retro, ut est hactenus....

Item, sede vacante Episcopatus dignitatis, dignitates et prebende vacantes debent conferri alternatim, una per Regem, et alia debet futuro Episcopo reservari : istud vero fuit declaratum, de dignitatibus per regem Ludovicum in persona Radulphi de Medonta, capicerii, et de prebendis per regem Philippum in persona Ludovici de Meleduno.

Item de consuetudine Ecclesie debet dari copia processuum et expensarum illius qui..... prebendam vel dignitatem in Ecclesia Carnotensi.

Item nullus adversarius ecclesie debet recipi in canonicum hujus ecclesie et in fratrem...................

Item consuetudo est quod homines ecclesie non possunt excommunicari per officiales archidiaconorum, sed quilibet debet remitti in capitulo coram archidiacono in sua jurisdictione morantium vel coram ejus vicario vel coram alio a capitulo deputato, verumptamen emolumentum tam sigilli quam emendarum ad archidiaconum pertinebit.

Item si aliquis sive laicus sive clericus citetur coram aliquo archidiacono in capitulo de consuetudine... potest delegare unum canonicum loco illius si sit absens archidiaconus qui causam decidet in capitulo. Ista vero consuetudo per Capitulum...................

Item de consuetudine canonicus substitui ab alio potest. »