« Littere compositionis de memore de Riene, inter homines de Villa-Nova. »
- A Original en parchemin. Arch. dép. Eure-et-Loir, G 1630 (ancienne cote : fonds du Chapitre, carton LXXXIV bis, F, 1).
- a Cartulaire de Notre-Dame de Chartres, éd. Eugène de Lépinois et Lucien Merlet, Chartres, 1862.
« Universis presentes litteras inspecturis, officialis curie archidiaconi
Carnotensis, salutem in Domino.
Noveritis quod cum inter homines de Villa-Nova, hospites
Capituli Carnotensis, ex una parte, et
Theophaniam de Regneio,
Johannem, Guillelmum et
Petrum, ejus filios, et Amelinam et
Jaquelinam, filias dicte Theophanie,
Stephanum de Brimont et Johannem dictum
Hardi, maritos dictarum Ameline et
Jaqueline, et Henricum de Barra,
militem ex altera, coram nobis, in capitulo, contentio verteretur super nemore
quod dicitur nemus de Rienne, in quo dicebant dicti homines
de Villa-Nova se habere usagium ad pasturam animalium
suorum, tandem, de bonorum virorum consilio, super dicto usagio fuit coram nobis
compositum inter dictas partes in hunc modum, videlicet quod tota terra vacua,
prope dictum nemus de Rienne sita, in perpetuum de cetero
remanebit in usagio predictis hominibus ad pasturam animalium eorumdem, prout mete
posite sunt inter dictum nemus et dictam terram, de communi assensu partium
predictarum.
Adjectum etiam fuit inter dictas partes, in dicta compositione, quod de predicto
nemore quod divisum erat in tres partes, habebunt de cetero dicti
homines de Villa-Nova duas partes in pastura animalium
suorum, et terciam partem dicti nemoris servabunt dicti
Theophania et ejus filii et filie et mariti earumdem
filiarum et Henricus de Barra, miles,
usque ad quatuor folia, videlicet usque ad quatuor annos, et
ex tunc habebunt dicti homines de Villa-Nova dictam terciam
partem ad pasturam animalium suorum cum aliis duabus partibus nemoris supradicti ;
ita quod dicti homines totam herbam existentem in dicta tercia parte et in aliis
duabus partibus evellent et fougeriam secabunt.
Dictum etiam fuit quod in primo anno quo secabitur dicta tercia pars nemoris, non
ibunt porci neque equi dictorum hominum in dictam terciam partem ; elapso vero
illo primo anno, ibunt sine contradictione in dictam terciam partem nemoris porci
et equi supradicti, ita tamen quod dicti Theophania et ceteri
in dictis terra vacua et nemore aliqua animalia mittere non poterunt preterquam
sua propria ; immo tota terra predicta, cum dicto nemore, dictis hominibus, ut
superius est expressum, in perpetuum remanebit.
Si autem boves, que in illa tercia parte privabuntur a pastore, per servientem
dicti nemoris in illa tercia parte potuerint inveniri, homines, quorum boves
fuerint supradicte, dicto servienti et non alii, pro qualibet bove, duos denarios
tantummodo persolvent ; si vero contigerit aliquam bovem fortassis evadere in
tercia parte supradicta et dictus serviens eam ibi potuerit [invenire], unum
denarium tantummodo habebit, nisi dicta bos a tauro fugata fuerit vel a musca.
Preterea serviens qui dictum nemus pro tempore servaverit, jurare
debet coram presbitero de Frunceio quod ipse predicta
animalia non capiet in illa tercia parte nisi in forefacto presenti.
Insuper divisum fuit coram nobis et concessum quod pro predicta composicione, ut
dictum est, facienda dicti homines capras habere non poterunt in nemore
supradicto, immo eas a dicto nemore penitus removebunt.....
Hanc composicionem laudavit, voluit et concessit et approbavit Paulinus
de Frunceio, miles1, de cujus
feodo seu dominio dictum nemus movebat.....
In quorum omnium premissorum testimonium et munimen, ad peticionem partium
predictarum, sigillum curie archidiaconi Carnotensis
presentibus litteris duximus apponendum.
Datum