« Venerabilibus ac dilectissimis in Christo, fratribus et amicis, Nicolao decano et Capitulo Cenomanensi, Gaufridus decanus et universitas Capituli Carnotensis, salutem, cum devoto fraterne karitatis affectu...... In primis, noveritis quod quilibet ecclesie nostre canonicorum super qualibet personarum de familia sua, communitatis, et uxoribus ac liberis, ceteris que fami......... ac fratre suo et concanonico, si ejus frater commensalis est, plenam omnium habet tuicionem, cum juridictionis ecclesiastice et secularis integra potestate. Quod si canonicus de aliquo suorum justiciam exibere refugerit, conquerenti defectum suum cogetur per ipsum Capitulum emendare, tota, si opus fuerit, ad Capitulum questione delata, omni prorsus episcopi nostri circa hoc aucthoritate seclusa ; quod de clericis chori non canonicis similiter observatur. Si vero Capitulum ipsum in juris exhibicione defecerit, tunc tandem per episcopum nostrum tota universitas nostra cogetur, ut plenam faciat conquerenti justiciam exhibere ; quod semper, ubi contra totum Capitulum ab extraneis agitur, observatur. Episcopus enim universitatis nostre judex est erga extraneos, et universitas judex est singulorum ; ita quod minimus eciam ecclesie nostre canonicus, ab episcopi juridictione liber penitus et immunis, ipsi Capitulo, prout domino suo, stat aut cadit1. Persone tamen ecclesie nostre, que et ipse canonici sunt, super hiis que universitatem nostram tangere non videntur possunt coram episcopo, in claustro tamen et non alibi, conveniri, et juri stare tenentur, sub reliquarum examine personarum, racione fidelitatis quam ipsi episcopo, sub hominio personatibus ipsis annexo, ex antiquis temporibus consueverint astringi. Que videlicet iste persone, sub hiis que nostre sunt potestatis, utpote super prebendis, terris, hominibus, consuetudinibus nostris, nulla possunt racione ad episcopum trahi. Ad hoc, in ecclesiis dominationis nostre, atque ministris et parochianis eorum, nec episcopus, neque archidiaconus, ullam obtinet potestatem ; sed comprebendales eorum locorum canonici, pro disposicione Capituli, plena ibidem archidiaconi vice funguntur, appellacionibus tamen et hujusmodi que alibi ad episcopum pertinent Capitulo reservatis. Super ordinacionibus clericorum canonicorum et dedicationibus ecclesiarum et hujusmodi que nonnisi ab episcopo fieri permittuntur, noster est episcopus, si presens fuerit, requirendus ; super quibus tamen, ipso forte absente, vel ea exequi recusante, alterius episcopi licite possumus suffragium implorare. Si quis autem nostrorum, vel universitas nostra, sive clerici de choro nostro contra quamlibet personam, vel collegium dyocesis Carnotensis, causam habuerit, super hiis que ad tuicionem ecclesie pertinere noscuntur, archidiaconus ille ad quem id pertinet ex officio, inrequisito episcopo, causam ipsam tenetur, citato reo, ad Capitulum revocare, dictatam tandem a Capitulo ipso sentenciam effectui mandaturus ; quam etiam ipsam sentenciam idem archidiaconus tenetur gradatim, pro arbitrio Capituli et rei exigencia, postmodum agravare, vel pocius exequi a Capitulo agravatam, et decanos ac presbyteros quibus incumbit, ad ipsius observacionem sentencie, ipso Capituli loco, ad mandatum Capituli, fidei vel juramenti astringere caucione, episcopo nostro, nec ante sentenciam nec post, de jure aliquatenus retinente. In requirendis autem malefactoribus nostris hunc ordinem observamus quod malefactor noster, si presens fuerit in loco ubi delictum committitur, ipse est in propria persona requirendus ; alioquin, requisito ejus officiali ad quem id noscitur pertinere et juri stare nolente, terram illius eidem officiali commissam interdicto supponimus, ordine prenotato. Hiis et duximus adnectendum quod in generali sinodo injungitur ab episcopo presbyteris, annuatim, ut quicumque ipsorum hominem, predam, sive quamcumque rem ecclesiastice protectioni subjectam, in sua invenerit parrochia captam violenter, sive detentam, eam statim reddi postulet aut recredi ; quod si nequiverit obtinere, locum illum statim subteret interdicto. Quod si res capta ad aliam forte parrochiam transferratur, ad ipsum monebit ejusdem parrochie presbytero faciendum. In recredentia vero facienda major ille sive alterius nominis serviens ad cujus curam et officium res capta noscitur specialiter attinere, ipse et non alius detentori fidejussor, pro justicia exibenda ubi debetur, assignatur. Quod si forte detentor ipse recredentiam negaverit, rem alienam violenter captam, sive seisitam, tenere aliqua occasione contendens, non per exceptionem nec per appellationem potest aliqua racione tueri quominus eam reddere vel recredere compellatur. Addimus preterea quod ecclesia nostra vel civitas Carnotensis nec per episcopum, nec per aliam ecclesie nostre personam, nisi per Capitulum nostrum, potest interdicto supponi ; quod utique licet Capitulo pro delicto principis aut ministrorum suorum, qui et propter hoc extra urbem minime requiruntur, omni episcopi contradictione cessante, dum tamen, ob sui reverenciam et honorem debitum, tantummodo, si presens fuerit, requiratur. Semel autem lata pro querelis nostris aut nostrorum sentencia in quocumque tocius dyocesis loco, quoadusque de ipsis fuerit nobis integre satisfactum, non potest de jure ab archidiacono vel ab episcopo seu ab alio aliquatenus relaxari, salva tamen archidiaconi emendacione delicti, qui districtum vel rectum vulgariter appellatur, super qua etiam archidiaconi a Capitulo requisiti, ejus consueverunt acquiescere voluntati. Et notandum quod in justicia exigenda vel exercenda, negocium Capituli per majorum absenciam personarum nullatenus recordatur, cum, eis forte absentibus, ebdomadario sacerdoti, urgente negocio, liceat capitulum convocare et justitiam nihilominus exercere ; archidiaconi vero vices suas ad hoc tenentur committere alicui canonico in ecclesia residenti. Has vero et alias consuetudines ac libertates nostras scriptas et non scriptas et maxime privilegiatas, que non omnes scripto vel in memoria possunt ad presens facile comprehendi, Episcopus noster, quicumque pro tempore fuerit, tenetur nobis, per juramentum ex consuetudine debitum, ante ipsius consecracionem, publice in capitulo prestandum, fideliter tenere ac fideliter observare. Verum si episcopus vel archidiaconus premissis libertatibus nostris duxerit obviandum, nos, in ipsius confusionem et penam, cathedralem ecclesiam, excepto tamen sonitu campanarum, supponere possumus interdicto2. Quin etiam archidiaconum ipsum, sicut quamlibet aliam juridictionis nostre personam, possumus per nos ipsos, omnium contradictione cessante, episcopum vero, tanquam juratum libertatis nostre..... per majorem judicem, pro rei exigencia, severius cohercere..... Incumbit vobis quatinus reverendum patrem ac dominum Hamelinum, divina providentia, episcopum vestrum, qui vos et ecclesiam vestram tam inestimabili dicitur libertate donasse, pre omnibus benefactoribus vestris, post primum ipsius ecclesie fundatorem, honorare in omnibus humiliter et devote et.... semper devocione diligere studeatis. »